Đặt tư vấn ngay hôm nay để nhận được ưu đãi của chúng tôi!
Theo Báo Nikkei Business, 2024/04/08 | 02:00
Trong Capture.x, nếu nhấn và giữ nút "Ủng hộ", người dùng có thể thấy lượng CO2 giảm được tại nhà máy điện đó
(Ảnh do bajji cung cấp)
“Hôm nay chúng ta đã giảm được bao nhiêu kilogram khí carbon dioxide (CO2)? Tôi nghĩ rằng bằng cách trực quan hóa số liệu đó, chúng ta sẽ bắt đầu thay đổi hành vi hàng ngày của mình”.
Đây là những gì Kobayashi Shinkazu, đại diện của công ty khởi nghiệp Bajji (Tokyo/Taito), cho biết. Công ty Bajji đang phát triển một dịch vụ có tên là "capture.x" trên ứng dụng điện thoại di động. Người dùng có thể trở thành chủ sở hữu ảo của nhà máy điện mặt trời thực tế và xem đã giảm được bao nhiêu CO2.
Capture.x sử dụng công nghệ Non-Fungible Token (NFT) (tạm dịch: token không thể thay thế) để “thẻ hóa” các nhà máy điện thuộc sở hữu của công ty sản xuất điện lớn nhất Nhật Bản JERA và dịch vụ sản xuất năng lượng mặt trời Sharing Energy (Minato, Tokyo). Người dùng có thể nhận thẻ này miễn phí và nhấn nút “Ủng hộ” để xem lượng khí thải CO2 mà mỗi nhà máy điện giảm được. Đổi lại, người dùng sẽ nhận lại được “Điểm ủng hộ”, có thể được dùng để đổi lấy điểm Rakuten.
Bajji được thiết kế để khuyến khích người dùng thay đổi hành vi của họ, nhằm đạt được mục tiêu trung hòa carbon, giúp giảm lượng khí thải CO2 xuống gần như bằng không, thông qua hành động nhấn nút “Ủng hộ”. Kể từ khi dịch vụ bắt đầu vào tháng 2 năm 2023, số lượt người dùng thay đổi hành vi và nhấn nút “Ủng hộ” đã vượt quá 100.000 lần.
Tô xanh Nhật Bản
Ngoài ra, khi người dùng xác nhận và tích lũy được lượng phát thải CO2 giảm đến 100 kg, họ có thể tham gia mini-game trong thế giới ảo, được thiết kế rất giống với Trái đất, có tên là “HOSHI”.
Mini-game này chia quần đảo Nhật Bản thành 500 triệu ô vuông và tất cả người dùng phối hợp cùng nhau để tô màu xanh cho chúng. Để tô được một ô vuông, cần xác nhận lượng CO2 giảm được là 100 kg, tức là để tô xanh toàn bộ quần đảo Nhật Bản sẽ cần giảm được 50 tỷ kg CO2.
Ngoài ra, khi người dùng chọn một ô vuông để tô màu, vĩ độ và kinh độ sẽ tự động được ghi nhận, và từ đó trí tuệ nhân tạo tạo sinh (Generative AI) sẽ tạo ra một bức tranh với họa tiết liên quan tới các địa danh lân cận. Nói cách khác, người dùng càng tô nhiều ô thì càng có thể tạo được “bức tranh có một không hai”.
Hiện tại, có khoảng 2.000 người đang sử dụng ứng dụng này, không chỉ cho phép người dùng ủng hộ các hoạt động khử carbon của các công ty theo cách giống như trò chơi mà còn cho phép họ tận dụng “chức năng tích điểm”. Vào tháng 1 năm 2024, công ty đã ra mắt toàn cầu thông qua buổi triển lãm tại CES, một trong những hội chợ thương mại công nghệ lớn nhất thế giới, được tổ chức tại Las Vegas, Hoa Kỳ.
Sự kết hợp giữa các công nghệ tiên tiến như NFT và AI tạo sinh, cùng các yếu tố trò chơi. Ý tưởng sáng tạo này đã được sinh ra như thế nào?
Vấn đề cơ bản là người tiêu dùng thiếu hiểu biết về biến đổi khí hậu. Ông Kobayashi của công ty Bajji chỉ ra, “Để đạt được mục tiêu trung hòa carbon, cần giảm 80% lượng khí thải nhà kính vào năm 2050, nhưng trên thực tế, hầu hết người tiêu dùng thậm chí không biết đến chỉ số này”.
Các công ty đang tiếp tục đầu tư vào môi trường, chẳng hạn như sử dụng năng lượng tái tạo và khử carbon trong các nhà máy của họ. Tuy nhiên, thực tế là những nỗ lực này vẫn chưa thực sự đến tay người tiêu dùng. Ông Kobayashi nói: “Tôi nghĩ rằng nếu chúng tôi có thể trực quan hóa được kết quả giảm phát thải CO2 của các công ty một cách thú vị kèm theo tặng điểm thưởng, thì nỗ lực của các công ty sẽ lan rộng ra toàn thế giới và sức mạnh thương hiệu của họ cũng sẽ tăng lên”.
Trong tương lai, chúng tôi cũng sẽ phát triển phiên bản capture.x dành cho công ty. Việc trực quan hóa số liệu sẽ giúp nhân viên công ty kiểm tra được sản lượng năng lượng tái tạo và lượng CO2 giảm được thông qua việc bảo tồn năng lượng của công ty mình. Mục đích là làm cho nhân viên xem những nỗ lực của công ty như là công việc của chính họ. Chúng tôi cũng đang xem xét một hệ thống thưởng phúc lợi cho nhân viên nếu họ tự nảy ra ý tưởng và góp phần giảm lượng khí thải CO2 của công ty mình.
Capture.x cũng có mini-game, trong đó người dùng có thể tô xanh quần đảo Nhật Bản
(Ảnh do bajji cung cấp)
Ứng dụng NFT để trồng nho và sản xuất năng lượng mặt trời
Một số công ty đang “NFT hóa” và bán quyền sở hữu cây nho được trồng thông qua Solar Sharing (chia sẻ năng lượng mặt trời) (sản xuất năng lượng mặt trời theo hình thức nông nghiệp), kết hợp trồng trọt và lắp đặt các tấm pin mặt trời. Công ty kinh doanh năng lượng tái tạo Nihonmatsu Agricultural Solar (Thành phố Nihonmatsu, tỉnh Fukushima) và công ty liên kết kinh doanh nông nghiệp Sunshine, hợp tác cùng FUWARI, một công ty điều hành sàn NFT (Chiyoda, Tokyo).
Nihonmatsu Agricultural Solar và các công ty khác trồng trọt đồng thời tạo ra năng lượng mặt trời
(Ảnh do Nihonmatsu Agricultural Solar cung cấp)
Cây nho do Nihonmatsu Agricultural Solar và những doanh nghiệp khác trồng và bán quyền sở hữu
(Ảnh do Nihonmatsu Agricultural Solar cung cấp)
Các giống nho Shine Muscat, Kyoho, Pione, Queen Nina, Muscat Noir, với giá sở hữu là 15.000 yên một năm. Người tiêu dùng mua quyền sở hữu nuôi trồng 98 cây nho, có thể chọn giống nho yêu thích của mình và trở thành “cha mẹ đỡ đầu” của chúng. Trong năm, người sở hữu sẽ nhận được email về tình trạng sinh trưởng của chúng, và sau khi thu hoạch, sẽ nhận được khoảng 1,5 kg nho. Ngoài ra còn có nhiều lợi ích khác, chẳng hạn như có thể tham gia sự kiện giới hạn Lễ hội thu hoạch và nhận phiếu giảm giá 5.000 yên có thể sử dụng tại các cửa hàng trực tuyến.
Kondo Megumi, đại diện của công ty Nihonmatsu Agricultural Solar và Sunshine, nhiệt tình cho biết: “Từ trước đến nay, vấn đề của nông dân Nhật Bản là không giỏi trong việc thể hiện giá trị của mình. Đặc trưng quan trọng nhất của dự án là ‘nông dân tạo ra giá trị vô hình’. Chúng tôi không chỉ trồng trọt mà còn muốn tạo ra các dịch vụ”. Ngoài nho, Solar Sharing còn trồng đậu nành, lúa mì, tía tô, cải xanh, và cả chăn thả gia súc.
Quyền sở hữu cây nho được phát hành vào tháng 10 năm 2013 nhưng đã bán hết trong vòng chưa đầy sáu tháng. Ishii Hiroto, đại diện của FUWARI, cho biết: “Sản phẩm này không giống như huy động vốn từ cộng đồng, những hoạt động thường có thể trở nên phổ biến ngay lập tức; điều quan trọng là chúng tôi có thể tạo ra một khuôn khổ để liên tục hỗ trợ địa phương (thông qua việc bán quyền sở hữu)”.
NFT đã trải qua thời kỳ bùng nổ vào năm 2021 và mọi người thường nhấn mạnh vào khía cạnh đầu cơ của chúng, với các tác phẩm nghệ thuật kỹ thuật số của những người nổi tiếng được bán với giá hàng trăm triệu yên. Mặt khác, cách tận dụng NFT của các công ty như Bajji và Nihonmatsu Agricultural Solar, có thể nói là đặt nền móng cho việc xem các vấn đề môi trường, những vấn đề thường được coi là xa vời, trở thành vấn đề của chính mình. Cơ chế này có thể tạo ra một khuôn khổ hỗ trợ tài chính, giúp đạt được mục tiêu trung hòa carbon.
Tất nhiên, đưa việc kinh doanh vào quỹ đạo sẽ vô cùng khó khăn. Làn sóng “tiêu dùng có đạo đức”, quan tâm đến sự bền vững của môi trường và xã hội, đang lan rộng trên toàn thế giới, các sản phẩm và dịch vụ lần lượt xuất hiện, nhưng có nhiều ví dụ chỉ tồn tại trong thời gian ngắn.
Đặc trưng của NFT là công nghệ có thể chứng minh tính độc đáo có một không hai. Việc chúng ta có thể tạo ra một dịch vụ bền vững khuyến khích mọi người tiếp tục hỗ trợ cho đến khi họ trở thành chủ sở hữu hay không sẽ là bước ngoặt quyết định liệu mô hình “Khử carbon x NFT” có được nhân rộng hơn nữa hay không.
Theo Báo Nikkei Business
Lê Thanh